تفاوت پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن (قسمت اول:معرفی)
پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، پلی‌اولفین‌های ترموپلاستیک و نیمه بلورین هستند که در صنایع مختلف به‌طور گسترده به‌کار می‌روند. در بسیاری از صنایع، استفاده از هر دو امکان‌پذیر است، اما بهترین گزینه چیست؟ تفاوت پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن چیست؟
در این جا نکات شاخصی مطرح می‌گردند که آگاهی از آنها می‌تواند بهترین انتخاب را برای صنعت شما به‌ارمغان آورد. تفاوت اصلی این دو پلیمر از واحد مونومری آنها نشأت می‌گیرد. واحد مونومری پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن، به‌ترتیب اتیلن و پروپیلن هستند که در شکل 1 مشاهده می‌شود.
 پلی‌اتیلن |  پلی‌پروپیلن |
شکل 1. پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن
در ابتدا نکات کلیدی در راستای انتخاب تخصصی پلیمر پایه بیان می‌شود:
- پلی‌پروپیلن سفت‌تر از پلی‌اتیلن است و برای تولید قطعات قالب‌گیری‌شده بیش‌تر استفاده می‌شود.
- مقاومت در برابر ترک‌خوردگی پلی‌پروپیلن بالا است اما پلی‌اتیلن تا حدودی کش‌سان بوده و انعطاف‌پذیری بیشتری دارد.
- در پلی‌پروپیلن به‌علت سرعت کم بلورینگی، حضور عامل هسته‌زا Aria Add 2450 مؤثر خواهد بود، در حالی که در پلی‌اتیلن، به‌علت سرعت بالای بلورینگی، حضور عوامل هسته‌زا کم اثر است. بنابراین امکان تولید محصول شفاف در پلی‌پروپیلن بیش‌تر است.
- چاپ‌پذیری فیلم‌های پلی‌پروپیلن بیش‌تر از پلی‌اتیلن است و در فیلم پلی‌اتیلنی، تنها در صورت اصلاح سطح میسر می‌شود.
- نقطه ذوب پلی‌پروپیلن بیش‌تر از پلی‌اتیلن است و در تولید پلاستیک‌های ساختاری و الیاف به‌کار می‌روند.
- مقاومت در برابر ضربه و خواص فیزیکی پلی‌اتیلن به‌گونه‌ای است که پایداری بیشتری در برابر سرما دارد و در ساخت علائم راهنمایی و رانندگی به‌کار می‌رود. از طرف دیگر، پلی‌پروپیلن مقاومت خستگی بالایی دارد و برای ساخت لولا مناسب است.
- مقاومت در برابر نور UV پلی‌اتیلن بیش‌تر از پلی‌پروپیلن است.
- مقاومت شیمیایی پلی‌پروپیلن در برابر حلال‌های آلی، اسیدها و الکترولیت‌ها بسیار بیش‌تر از پلی‌اتیلن است.
- بار الکتریسیته ساکن پلی‌اتیلن کم‌تر از پلی‌پروپیلن بوده و عایق الکتریکی خوبی است. از این رو، استفاده از مستربچ آنتی استاتیک Aria Add 2115 برای محصولات بر پایه پلی‌پروپیلن توصیه می‌شود.
- پلیمریزاسیون نوع خطی پلی‌اتیلن دشوار بوده و با کنترل شرایط، تولید محصول نهایی با خلوص بالا امکان پذیر است. اما پلیمریزاسیون پلی‌پروپیلن با خلوص بالا ساده‌تر است.
- استفاده از پلی‌اتیلن معمولاً به‌صورت صد در صد خالص است اما پلی‌پروپیلن عموماً با پلی‌اتیلن کوپلیمر می‌شود. این کوپلیمر انعطاف‌پذیر بوده و در ساخت کاغذ سنتزی به‌کار می‌رود. کاغذ سنتزی در برابر پارگی و آب مقاوم است.
- هر دو پلیمر قابلیت بازیافت دارند ولی بازیافت‌پذیری پلی‌اتیلن بهتر از پلی‌پروپیلن است. علائم بازیافت هریک در شکل 2 مشاهده می‌گردد.
 پلی اتیلن |  پلی پروپیلن |
شکل 2. علائم بازیافت پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن
هم‌چنین خواص فیزیکی و مکانیکی پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن در جدول زیر با یک‌دیگر مقایسه شده‌اند.
پلی‌اتیلن | پلی‌پروپیلن |
| 1- دارای گریدهای سنگین (HD)، خطی و سبک (LLD) و سبک (LD) | 1- دارای گریدهای ایزو تاکتیک، سیندیو تاکتیک و اتاکتیک |
| 2- انعطاف‌پذیر | 2- سفت |
| 3- چگالی 0/88 تا 0/96 گرم بر سانتی‌متر مکعب | 3- چگالی 0/85 تا 0/95 گرم بر سانتی‌متر مکعب |
| 4-درصد جمع‌شدگی کم‌تر | 4- درصد جمع‌شدگی بیش‌تر |
| 5- دمای انتقال شیشه‌ای 80- درجه سانتی‌گراد | 5- دمای انتقال شیشه‌ای 17- درجه سانتی‌گراد |
| 6- دمای ذوب 115 تا 135 درجه سانتی‌گراد | 6- دمای ذوب 130 تا 170 درجه سانتی‌گراد |
| 7- مقاومت در برابر تنش‌های محیطی (ESCR) کم‌تر از پلی‌پروپیلن | 7- مقاومت در برابر تنش‌های محیطی (ESCR) بیش از 1000 ساعت |
| 8- مقاومت شیمیایی و عایق الکتریکی خوب | 8- مقاومت شیمیایی عالی و عایق الکتریکی خوب |
| 9- مقاومت سایشی، پوششی و ضربه (حتی در دماهای پایین) بالا | 9- مقاومت خستگی بالا و مناسب برای ساخت لولا و عدم ایجاد ترک با وجود تنش |
| 10- چقرمگی بالا | 10- چقرمگی کم و حساسیت به ضربه در دماهای زیر صفر |
| 11- جذب رطوبت کم | 11- جذب رطوبت بسیار کم |
| 12- کاربری معمولاً به‌صورت خالص در ساخت فیلم، لوله‌کشی گاز و آب آشامیدنی، ظرف و بطری، لوازم خانه و اسباب بازی | 12- کاربری معمولاً به‌صورت کوپلیمر با پلی‌اتیلن در صنایع تولید خودرو و بسته‌بندی مواد غذایی و تولید فرش و موکت |
| 13- میرایی ارتعاشی بالا | 13- انبساط حرارتی بالا |
| 14- عدم چسبندگی | 14- وزن کم و امکان جوش‌کاری |
سه کاربرد مهم این پلیمرها در صنایع لوله، بسته‌بندی و ساخت کف‌پوش چوب پلاستیک است. به‌منظور انتخاب درست پایه پلیمری، این پلیمرها در قسمت دوم این مقاله (کاربرد) به‌صورت تخصصی بررسی خواهند شد.
8 Comments
عالی بود
ممنون، نظرات شما مایۀ دلگرمی ماست 🙂
خداقوت بابت مطالب مفیدی که ارائه می دین.
سوالی داشتم که ممنون می شم اگه فرصت کنید و پاسخ بدین:
چه موادی قابلیت خوردگی پلی اتیلن و پلی پروپیلن رو دارند؟ واکنش اسیدها با این مواد چگونه است؟ بطور مثال ترکیب بی کربنات و اسید سولفوریک سبب خوردگی پلی اتیلن می شود؟
با سلام
ضمن تشکر از بازدید شما از سایت آریا پلیمر، سوال شما به کارشناس مربوطه مطرح میشه و طی روزهای آینده به اطلاعتون میرسونیم.
[…] ساخته شده از پلی پروپیلن تقویت شده با […]
عالی بود
سلام سوالی داشتم ایا میشه به فیلم های پلی اتیلن ، پروپیلن افزود؟
سلام، وقت شما بخیر، به علت اختلاف دمای ذوب و امکان ایجاد دون زدگی و … بهتر هست که این کار انجام نشود ولی گاهی تولید کننده ها برای بهبود مدول این کار را انجام می دهند